İl Tüketici Hakem Heyeti Kararı
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
Esas Numarası: 2021/3990
Karar Numarası: 2021/7144
Karar Tarihi: 23.06.2021
BÜYÜKŞEHİR STATÜSÜNE SAHİP OLMAYAN İLDE TÜKETİCİ TARAFINDAN YAPILAN BAŞVURUYU
KARARA BAĞLAMA YETKİSİNİN İL TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE AİT OLDUĞU ―
Davanın Davalının,
Yüksek Voltaja Bağlı Olarak İki Dairede Doğal Gaz Kombilerinin Arızalanması Nedeniyle Oluşan Zararının
Tazmini İçin Yapmış Olduğu Başvurunun İl Tüketici Hakem Heyeti Tarafından Kabul Edilmesi Sebebiyle
Açıldığı – Mahkemece Uyuşmazlığa Konu Alacağın Tutar ve Davalının Yerleşim Yeri İtibariyle Yetkili ve
Görevli Olan İlçe Tüketici Hakem Heyeti Yerine İl Tüketici Hakem Heyeti Tarafından Verilen Kararın Yok
Hükmünde Olduğu Gerekçesiyle, İl Tüketici Hakem Heyeti Kararının Kaldırılmasına Karar Verildiği –
Büyükşehir Statüsüne Sahip Olmayan İlde, Davalı Tüketici Tarafından Yapılan Başvuruyu Karara Bağlama
Yetkisinin İl Tüketici Hakem Heyetine Ait Olduğu – İl Tüketici Hakem Heyetinin, Tüketicinin Başvurusunu
Karara Bağlamaya Yetkili Olduğu – Davanın Esasının İncelenmesi ve Ulaşılacak Sonuca Göre Bir Hüküm
Kurulması Gerektiği
Özeti: Dava davalının, yüksek voltaja bağlı olarak iki dairede doğal gaz kombilerinin arızalanması
nedeniyle oluşan zararının tazmini için yapmış olduğu başvurunun il tüketici hakem heyeti tarafından
kabul edilmesi sebebiyle açılmıştır. Mahkemece uyuşmazlığa konu alacağın tutar ve davalının yerleşim
yeri itibariyle yetkili ve görevli olan İlçe Tüketici Hakem Heyeti yerine İl Tüketici Hakem Heyeti tarafından
verilen kararın yok hükmünde olduğu gerekçesiyle, il tüketici hakem heyeti kararının kaldırılmasına karar
verilmiştir. Büyükşehir statüsüne sahip olmayan ilde, davalı tüketici tarafından yapılan başvuruyu karara
bağlama yetkisi, İl Tüketici Hakem Heyetine aittir. Hal böyle olunca, mahkemece il tüketici hakem
heyetinin, davalı tüketicinin başvurusunu karara bağlamaya yetkili olduğu gözetilerek, davanın esasının
incelenmesi ve ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulması gerekmektedir.
Taraflar arasındaki tüketici hakem heyeti kararının iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması
sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen karara karşı Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına
temyiz yoluna başvurulmakla; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
Davacı; davalının, yüksek voltaja bağlı olarak iki dairede doğal gaz kombilerinin arızalanması nedeniyle
oluşan zararının tazmini için yapmış olduğu başvurunun il tüketici hakem heyeti tarafından kabul edildiğini,
davalının ikametgahının Alaplı İlçesinde olması ve tazmini istenilen zarar tutarı dikkate alındığında başvurunun
ilçe tüketici hakem heyetine yapılması gerektiğini, il tüketici hakem heyetinin uyuşmazlıkla ilgili karar verme
yetkisinin bulunmadığını, esas yönünden ise davalının enerji aldığı hatta arızanın meydana geldiği tarihte elektrik
kesintisi olmadığım, ayrıca gerek abonenin hatlında gerekse bölgede arıza kaydı bulunmadığını, kaldı ki iç
tesisatta gerekli tedbirleri almanın kullanıcının sorumluluğunda olduğunu ileri sürerek; Zonguldak İl Tüketici
Hakem Heyeti tarafından verilen 18/12/2018 tarihli kararın İptalini talep etmiştir.
Mahkemece; uyuşmazlığa konu alacağın tutar ve davalının yerleşim yeri itibariyle yetkili ve görevli olan Alaplı
İlçe Tüketici Hakem Heyeti yerine Zonguldak İl Tüketici Hakem Heyeti tarafından verilen kararın yok hükmünde
olduğu gerekçesiyle, il tüketici hakem heyeti kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Adalet Bakanlığının 15/03/2021 tarihli yazısında; 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 66
ncı maddesi uyarınca il merkezlerinde ve yeterlilik şartları yönetmelikle belirlenen ilçe merkezlerinde tüketici
hakem heyetlerini oluşturmakla görevli kılınan Ticaret Bakanlığı ‘nın yeniden yapılandırma kapsamında;
01/08/2918 tarihinden itibaren (bu tarih de dahil olmak üzere), 81 ‘i il ve 127’si ilçe merkezinde olmak üzere
toplam 211 tüketici hakem heyetini tüketici uyuşmazlıklarım karara bağlama konusunda yetkilendirdiği, işbu
tüketici hakem heyetlerinin, kendilerine ve yetki alanındaki ilçelerde bulunan kaymakamlıklara yapılan başvurulan
göre il tüketici hakem heyetinin yeniden yapılandırma kapsamında yetkili olduğunu gözetmeyen mahkemece
verilen kararın usul ve yasaya aykırı bulunduğu ileri sürülerek; kararın, 6100 sayılı HMK’nın 363 üncü maddesinin
birinci fıkrası uyarınca kanun yararına bozulması talep edilmiştir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 66 ncı maddesinin birinci fıkrasına göre; Ticaret
Bakanlığı, tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak
amacıyla il merkezlerinde ve yeterlilik şartlan yönetmelikle belirlenen ilçe merkezlerinde en az bir tüketici hakem
heyeti oluşturmakla görevlidir.
Açıklanan bu kanun hükmü uyarınca görevli kılınan Ticaret Bakanlığı, nüfus yoğunluğu, başvuru sayıları,
usul ekonomisi ve benzeri hususları göz önünde bulundurarak Tüketici hakem heyetlerini yeniden yapılandırmış,
il merkezlerinde ya da yakın ilçelerde merkezler oluşturmak suretiyle bir araya getirilmesi sonucunda mevcut
1.011 tüketici hakem heyetinin yetki alanlarını, 01/08/2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeniden
düzenlemiş, 81 ‘i il ve 127’si ilçe merkezinde olmak üzere toplam 211 tüketici hakem heyetini tüketici
uyuşmazlıklarım karara bağlama konusunda yetkilendirmiş, yetkilendirilmiş 211 tüketici hakem heyetinin,
kendilerine ve yetki alanındaki ilçelerde bulunan kaymakamlıklara yapılan başvurulan karara bağlayacaklarını,
büyükşehir statüsüne sahip olmayan 51 ilde il tüketici hakem heyetlerinin, kendilerine ve illerinde bulunan İlçe
kaymakamlıklarına yapılan tüketici uyuşmazlıklarına ilişkin başvuruları karara bağlamaya yetkili olacaklarını,
büyükşehir statüsüne sahip olan 30 ilin 393 ilçesinde, tüketici uyuşmazlıklarına ilişkin başvuruların,
kaymakamlıklar tarafından kabul edilerek karar mercii olarak yetkilendirilen ilçe tüketici hakem heyetlerine
iletileceğini kararlaştırmıştır.
Tüm bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; büyükşehir statüsüne sahip olmayan
Zonguldak İlinde, davalı tüketici tarafından 18/12/2018 tarihinde yapılan başvuruyu karara bağlama yetkisi,
Zonguldak İl Tüketici Hakem Heyetine aittir.
Hal böyle olunca, mahkemece; il tüketici hakem heyetinin, davalı tüketicinin başvurusunu karara bağlamaya
yetkili olduğu gözetilerek, davanın esasının incelenmesi ve ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulması
gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı
olduğundan, Adalet Bakanlığının yerinde görülen kanun yararına temyiz talebinin kabulü gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle. Adalet Bakanlığının HMK’nın 363 üncü maddesinin birinci fıkrasına
dayalı kanun yararına temyiz talebinin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA
BOZULMASINA, aynı maddenin üçüncü fıkrası uyarınca gereği yapılmak üzere bozma kararının bir örneğinin ve
dava dosyasının Adalet Bakanlığına gönderilmesine, 23/06/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.